De totstandkoming van beleid op het gebied van veiligheid, terrorismebestrijding en maatschappelijke weerbaarheid lijkt op het eerste gezicht het resultaat van rationele besluitvorming, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en deskundig advies. Maar volgens onafhankelijk Wob-onderzoeker Cees van den Bos is er een fundamenteel andere dynamiek aan het werk. In zijn analyse op Substack beschrijft hij het opkomende Veiligheidsepistemisch Complex: een netwerk van inlichtingendiensten, academische instituten, denktanks, beleidsmakers en media dat gezamenlijk bepaalt wat als probleem, oplossing en zelfs als “waarheid” geldt.
Dit complexe systeem werkt via een vaste driehoeksverhouding, waarbij inlichtingendiensten of ministeries onderzoek initiëren of financieren, academische instituten en denktanks het onderzoek uitvoeren en rapporten presenteren, en deze documenten uiteindelijk de basis vormen voor nieuw beleid of wetgeving. De uitkomst van deze cyclus is opvallend consistent: meer bevoegdheden voor de uitvoerende macht en het veiligheidsapparaat.
Media spelen een versterkende rol in dit proces door specifieke experts een podium te bieden en hun analyses te presenteren als “de wetenschap”, waardoor een gevoel van urgentie en onvermijdelijkheid ontstaat. Tegengeluiden worden vaak genegeerd of geframed als ondeskundig, radicaal of gevaarlijk.
Deze kennisgestuurde machtsvorming hangt nauw samen met het Overton-venster, waarbinnen academische publicaties en denktankrapporten gelden als het kozijn. Standpunten die daarbinnen vallen, worden als redelijk en wetenschappelijk beschouwd, terwijl alles daarbuiten gemarginaliseerd wordt.
Het Veiligheidsepistemisch Complex is niet alleen een nationaal fenomeen, maar ook internationaal ingebed via netwerken zoals de EU, NAVO en VN. Dit vormt een directe bedreiging voor zowel de open wetenschap als de democratische rechtsorde, waarbij wetenschap haar kritische functie verliest en democratie haar betekenis wanneer beleid wordt gelegitimeerd door gesloten kennisnetwerken.
Transparantie, onafhankelijk toezicht en daadwerkelijke pluraliteit van wetenschappelijke inzichten zijn essentieel voor een functionerende democratie.
Source: https://www.ninefornews.nl/hoe-het-veiligheidsepistemisch-complex-kabinetsbeleid-stuurt/
.