Afbeelding: Pexels/Rūdolfs Klintsons
De verspreiding van ‘anti-institutionele’ complottheorieën in Nederland wordt benadrukt in een recent onderzoek van het HCSS (The Hague Centre for Strategic Studies), gefinancierd door de Nederlandse overheid. Het rapport onthult dat dergelijke theorieën, zoals het idee van de overheid als een bedrijf en het overdrijven van klimaatverandering voor politieke agenda’s, steeds meer aanhang krijgen. Daarnaast is het verontrustend dat meer dan de helft van de ondervraagden gelooft dat ritueel, satanisch kindermisbruik in Nederland voorkomt.
Het HCSS waarschuwt voor de normalisering van extreme ideeën en benadrukt dat het niet afwijzen van dergelijke theorieën kan bijdragen aan het gevaar voor de democratische rechtsorde. Er wordt ook gewezen op de verspreiding van corona-complottheorieën, zoals de ongegronde bewering dat meer mensen zijn gestorven door het coronavaccin dan door de ziekte zelf.
De reactie van HCSS en NRC op deze kwesties heeft echter geleid tot kritiek van verschillende experts, die benadrukken dat het definiëren van ‘complottheorieën’ en het gebruik van dergelijke termen om tegenstanders in diskrediet te brengen, een gevaarlijke vorm van censuur kan zijn. Er wordt opgeroepen tot meer transparantie en open debat over deze onderwerpen, om de vrijheid van meningsuiting en democratische waarden te waarborgen.
.